Ga eens op een winderige dag naar buiten en je merkt hoe krachtig de wind is. Deze kracht kunnen we gebruiken om duurzame stroom op te wekken: windenergie. Maar wat is dat precies, windenergie? En welke voordelen halen we eruit? In dit artikel duiken we dieper in hoe windenergie werkt, de positieve eigenschappen ervan en hoe jij kunt profiteren van deze duurzame energiebron.
Wat houdt windenergie in?
Windenergie is een vorm van duurzame energie die wordt opgewekt via de kracht van de wind. Al duizenden jaren wordt windenergie gebruikt, bijvoorbeeld voor het malen van graan en het wegpompen van water via traditionele windmolens. Pas de laatste decennia wordt windenergie grootschalig ingezet om stroom te leveren voor huishoudens en bedrijven. Dit kan zowel met windmolens op land als op zee.
Andere vormen van duurzame energie: van zonne-energie tot aardwarmte
Naast windenergie zijn er andere vormen van duurzame energie. Zonne-energie wordt bijvoorbeeld opgewekt door zonnepanelen en -collectoren. Waterkracht benut de kracht van stromend of vallend water. Aardwarmte wordt gebruikt voor verwarmingstoepassingen. En biogas wordt geproduceerd uit biomassa als hout, afval en mest.
Goed om te weten: Waterstof is geen (duurzame) energiebron, maar een energiedrager.
Hoe wordt windenergie opgewekt?
Windenergie wordt opgewekt met behulp van windmolens, ook wel windturbines genoemd. Deze turbines zetten de kinetische energie van de wind (een bewegend iets door massa en snelheid) om in elektriciteit. Dit kan zowel op land als op zee plaatsvinden, waarbij offshore windparken (op zee) vaak profiteren van sterkere en constantere winden.
Om een goed beeld te krijgen van hoe een windmolen precies werkt, is het belangrijk om eerst te begrijpen uit welke onderdelen een windmolen bestaat en hoe ze samenwerken om de windenergie om te zetten in elektriciteit.
De onderdelen van een windturbine
Een windturbine bestaat uit drie onderdelen: een draaiende rotor met rotorbladen, een gondel en een toren. De rotorbladen zijn de drie grote, witte wieken die wind vangen. De gondel is het rechthoekige stuk achter de wieken waarin de generator en andere componenten zitten, zodat de windturbine zo goed mogelijk in de wind staat. En de toren is de steel waarop de gondel en wieken rusten, zodat ze op voldoende hoogte staan.
Hoe werkt een windmolen?
Wanneer het voldoende waait, gaan de wieken draaien. De draaiende beweging van de rotorbladen wordt via een tandwielkast in de gondel omgezet in een snellere beweging. Deze beweging drijft de generator aan, die vergelijkbaar is met de dynamo van een fiets. De generator zet de beweging vervolgens om in elektriciteit, die via kabels wordt vervoerd naar het elektriciteitsnetwerk. De groene stroom komt daarna uit het stopcontact waarmee huishoudens en bedrijven van stroom worden voorzien.
Hoe hoog is een windmolen?
Wanneer je in de auto zit en naar buiten kijkt, is de kans groot dat je weleens een windturbine hebt gezien. Van een afstand lijken deze witte molens niet heel groot. Maar dat is een illusie, want ze zijn hoog.
In Nederland zijn er zowel kleine windturbines als grote windturbines te vinden. De grootste windmolen van Nederland staat op de Maasvlakte in Rotterdam: de Haliade-X. Deze heeft een hoogte van 260 meter en komt dicht in de buurt van de Eiffeltoren (300 meter). Elke wiek heeft een lengte van 107 meter en kan daarmee tot wel 16.000 huishoudens voorzien van stroom. Dat is nogal wat.
Wat zijn de voordelen van windenergie?
- Schoon: Windenergie is schoon. Tijdens het opwekken van stroom komt er geen CO₂ in de lucht. Hierdoor kunnen we de CO₂-uitstoot verlagen.
- Hernieuwbaar: Windenergie is een van de belangrijkste hernieuwbare energiebronnen. De wind raakt nooit op, waardoor we deze energiebron altijd kunnen gebruiken.
- Minimale kosten: Een windmolen heeft een gemiddelde levensduur van tussen de 20 en 30 jaar. Het maken, plaatsen en onderhouden van een windturbine is al binnen een half jaar terugverdiend.
Wat zijn de nadelen van windenergie?
- Visueel onaantrekkelijk: Windmolens kunnen voor sommige mensen als visueel storend worden ervaren, omdat ze het natuurlijke landschap kunnen veranderen.
- Natuurimpact: Windturbines kunnen de leefomgeving van zowel vogels als zeedieren verstoren.
- Windafhankelijk: De energieproductie van windmolens is afhankelijk van de windsnelheid. Windmolens draaien vanaf windkracht 2 (tussen de 6 en 11 km per uur).
- Overlast: Grotere windmolens kunnen overlast veroorzaken voor omwonenden. Bijvoorbeeld door het geluid en de schaduw van de wieken.
Hoeveel levert één windmolen op?
De opbrengst van een windturbine is niet constant hetzelfde. Wind is immers nooit hetzelfde. Hoeveel elektriciteit wordt opgewekt met een windmolen, hangt ook af van de grootte en de locatie. Als je kijkt naar moderne windmolens op zee, dan is het mogelijk dat één rondje van de wieken ongeveer de hoeveelheid stroom oplevert als één huishouden nodig heeft voor een dag. Windenergie is dus een slimme, duurzame zet.
Zijn windmolens slecht voor het milieu?
Bij het opwekken van windenergie komt er geen CO₂ vrij. Toch zijn windturbines niet helemaal groen. Daarmee bedoelen we niet de kleur. Tijdens het bouwen, onderhouden en afbreken van windmolens komt er CO₂ vrij. Echter, na ongeveer zes maanden heeft een windturbine de hoeveelheid CO₂-uitstoot al gecompenseerd.
Daarnaast kunnen windmolens het leefgebied van verschillende dieren verstoren. Ook wordt er vaak SF6 (zwavelhexafluoride) gebruikt in de turbine om kortsluiting te voorkomen. Dit is een sterk broeikasgas dat ook in de chemische industrie wordt toegepast. Volgens Milieu Centraal is de kans dat dit gas weglekt klein. En als het gebeurt, wordt dit gecompenseerd door de CO₂-besparing die windmolens opleveren in vergelijking met fossiele brandstoffen.
Tip: Op onze website vind je vier handige formules waarmee je jouw CO₂-uitstoot kunt berekenen.
Windenergie in Nederland
In de afgelopen jaren is windenergie sterk gegroeid in Nederland. Windmolens spelen een belangrijke bijdrage aan onze duurzame energievoorziening om in 2050 klimaatneutraal te zijn. Van de 17% aan hernieuwbare energie in 2023 was 31% van dat aantal afkomstig van windenergie (CBS). De verwachting is dat dit percentage de komende jaren verder zal toenemen.
Tip: Op de website van de Rijksoverheid kun je zien waar de huidige en nieuwe windparken op zee zijn. Op zee kunnen hogere windmolens worden geplaatst en worden hogere windsnelheden behaald.
Hoe kun je zelf windenergie gebruiken?
Goed nieuws: je kunt zelf profiteren van windenergie, zonder een windmolen in je achtertuin te plaatsen (hoewel dit op papier mogelijk is). Je kunt kiezen voor een energieleverancier die 100% groene stroom aanbiedt, opgewekt door windturbines.
Duurzame windenergie bij NextEnergy
Door te kiezen voor het dynamische energiecontract van NextEnergy kun je profiteren van groene stroom, afkomstig van windmolens én zonnepanelen. Dit contracttype moedigt je aan om stroom te verbruiken tijdens de goedkopere daluren, wanneer er veel wind- en zonne-energie beschikbaar is. Daarnaast krijg je bij ons toegang tot slimme oplossingen, zoals thuisbatterijen, zodat jij een positieve bijdrage kunt leveren aan het versnellen van de energietransitie. Wil jij de overstap maken? Bereken dan direct je aanbod via de onderstaande knop.
