Betaald krijgen voor het verbruiken van stroom, kan dat? Jazeker, als er sprake is van een negatieve stroomprijs is dat mogelijk. In deze situatie zakt de prijs van stroom onder de nul euro, waardoor je dus geld krijgt om stroom te gebruiken. Hiervoor heb je wel een dynamisch energiecontract nodig. Wil je meer weten? We gaan je er alles over vertellen in dit artikel. Ook laten we weten wat je moet doen als je zonnepanelen hebt.
Wat is een negatieve stroomprijs?
Een negatieve stroomprijs is een situatie waarbij de prijs van elektriciteit onder de nul euro zakt. Dit betekent dat je betaald krijgt om stroom af te nemen. Dit klinkt misschien vreemd, maar het komt voor wanneer er veel meer elektriciteit beschikbaar is dan er vraag naar is. Een negatieve stroomprijs kan ‘slechts’ een paar cent zijn of, in uitzonderlijke situaties, oplopen tot € 0,50.
Hoe kan de stroomprijs negatief worden?
De stroomprijs kan negatief worden als het aanbod aan opgewekte stroom onverwachts veel hoger is dan de vraag. Deze situatie komt voor als zonnepanelen of windmolens veel meer hernieuwbare energie opwekken dan eigenlijk nodig is.
Laten we eens kijken naar hoe dit werkt voor jou als consument aan de hand van een versimpeld proces.
- Energieproducenten verwachten dat er veel stroom wordt opgewekt via zonne- en windkracht.
- Energieleveranciers verwachten juist dat er weinig stroom wordt verbruikt. Bijvoorbeeld doordat het weekend is en veel kantoorpanden en andere bedrijven zijn gesloten.
- De energieprijs wordt vervolgens bepaald op de EPEX-spotmarkt, ook wel European Power Exchange market of day ahead-markt genoemd. Elektriciteit wordt een dag van tevoren, om 16.00 uur, verhandeld op basis van de verwachte vraag en het aanbod.
- De prijs van stroom wordt aan de klant doorberekend. In geval van een dynamisch contract is dit de beursprijs+ (beursprijs, inkoopvergoeding, energiebelasting en btw).
- Doordat de markt altijd werkt op basis van voorspellingen, kan het voorkomen dat het aanbod niet overeenkomt met de vraag. Er kan dus een situatie ontstaan waarbij jij krijgt betaald om stroom te verbruiken of tijdelijk op te slaan.
Wanneer komt een negatieve stroomprijs voor?
Negatieve energieprijzen komen momenteel nog niet vaak voor, maar dit gaat veranderen door de groei van hernieuwbare energiebronnen. Uren met een negatieve prijs komen in de meeste gevallen voor in het weekend, op feestdagen en tijdens vakanties, tussen 12.00 en 16.00 uur en tussen 00.00 en 06.00 uur. Tijdens deze periodes is de stroomvraag van huishoudens, bedrijven en de industrie lager. In combinatie met veel zon en wind leidt dit tot goedkope stroomuren die zelfs negatief kunnen worden.
Een voorbeeld van een negatieve stroomprijs in 2024
De beursprijzen zijn een aantal momenten negatief geweest in 2024, vaak in de vroege zomermiddagen. Omdat het grootste deel van je energierekening uit de energiebelasting (zo'n 13 cent) bestaat, zijn de daadwerkelijke prijzen helaas niet onder de nul gedoken dit jaar.
Is er een negatieve stroomprijs vandaag?
Nu komt er waarschijnlijk de vraag bij je op: is er vandaag sprake van een negatieve stroomprijs? Of dit het geval is, is geheel afhankelijk van wat de energiemarkt doet, de omstandigheden en het stroomaanbod.
Inzicht in de actuele stroomprijs
Bij NextEnergy hebben we het makkelijk voor je gemaakt om inzicht te krijgen in de actuele stroomprijs van vandaag. Via de handige grafiek op onze website of via de NextEnergy app zie je in één oogopslag wat de stroomprijs is per uur. Zo achterhaal je eenvoudig wanneer er sprake is van goedkope stroom, die zelfs in extreme gevallen dus negatief kan zijn.
Hoe kun je profiteren van een negatieve stroomprijs?
Je kunt profiteren van negatieve elektriciteitsprijzen als je een dynamisch energiecontract hebt afgesloten. Bij deze contractsoort betaal je namelijk een fluctuerend stroomtarief per uur, gebaseerd op vraag en aanbod. Is de prijs negatief? Dan kun je daar direct van profiteren door op dat moment stroom te verbruiken. Dit kun je op de volgende manieren doen:
1. Verplaats je energieverbruik
Met wat schuiven in je energieverbruik naar de uren met negatieve prijzen, kun je geld verdienen. Zet dus bijvoorbeeld de wasmachine niet om 18.00 uur aan als de stroomprijzen stijgen, maar verplaats het gebruik naar de momenten wanneer je ziet dat de energieprijzen negatief zijn. Hiervoor hoef je niet thuis te blijven. Veel moderne apparaten kun je instellen om later aan te gaan, en slimme apparaten kun je zelfs op afstand bedienen.
2. Zet stroom op je thuisbatterij
Heb je een thuisbatterij? Dan is het een goed idee om deze op te laden tijdens negatieve stroomprijsperiodes. Je ontvangt niet alleen geld, je helpt mee bij het stabiliseren van de energiemarkt. Liggen de stroomprijzen weer hoger? Dan kun je tussen twee opties kiezen:
- Je gebruikt de opgeslagen stroom zelf om je energierekening te verlagen.
- Je verhandelt de stroom op de onbalansmarkt en maakt nettowinst. (Je hebt dan wel een slimme thuisbatterij nodig met een gateway.)
Meer weten? Lees ons artikel ‘Dit is hoe jouw thuisbatterij slim handelt in stroom.’
3. Laad je elektrische auto op
Een andere mogelijkheid is om slim energie te verbruiken. Laad bijvoorbeeld je elektrische auto (EV) geheel automatisch op met een laadpaal in combinatie met slim laden van NextEnergy. Sommige EV’s kunnen zelfs bidirectioneel laden, zodat je de opgeslagen stroom kunt terugleveren aan het net, je huishouden of andere apparaten.
Let op: stroom is zelden helemaal gratis
Houd er rekening mee dat je bijna nooit helemaal gratis stroom verbruikt als de prijs negatief is. Boven op de beursprijs, de kale prijs, komen nog de btw, inkoopvergoeding en energiebelasting (beursprijs+). Ook betaal je vaste leveringskosten, netbeheerkosten en is er een vermindering van de energiebelasting (all-inprijs). Je kunt dus pas daadwerkelijk geld ontvangen als de stroomprijs lager ligt dan de optelsom van de eerder genoemde factoren. En dat is uitzonderlijk.
Je ziet de daadwerkelijke beursprijs+ altijd terug in de app. De all-inprijs wordt deels bepaald door de regio waar je in woont, omdat netbeheerders verschillende tarieven in rekening brengen.
Moet je zonnepanelen uitschakelen bij een negatieve stroomprijs?
Wanneer je meer zonne-energie opwekt dan je verbruikt, lever je dit terug aan het stroomnet. Doe je dit tijdens momenten met een negatieve uurprijs, het moment waarop er al een overschot aan stroom is? Dan ontvang je geen terugleververgoeding, maar moet je betalen als je stroom teruglevert.
De omvormer uitschakelen bij een negatieve stroomprijs?
Bij een negatieve stroomprijs kan het verleidelijk zijn om je zonnepanelen uit te schakelen. Of dit mogelijk is, hangt echter af van de groep in de meterkast en de omvormer. Onjuist gebruik kan de levensduur van je zonnepanelen verkorten, dus schakel ze alleen uit als je zeker weet dat het veilig kan.
Verder is het ook goed om te weten dat de negatieve stroomprijzen niet zó veel voorkomen dat het een groot probleem vormt voor jouw zonnepanelen.
Verbruik liever direct zonne-energie
Een logischere manier om te voorkomen dat je moet betalen voor teruggeleverde stroom, is door zonnestroom direct te verbruiken op de momenten wanneer de stroomprijzen negatief zijn. Hierdoor kun je veel geld besparen en zelfs geld verdienen (omdat je geld ontvangt voor het verbruiken van stroom). Zet dus die vaatwasser aan of laad je EV op. Is het heet buiten? Dan kun je de verkoelende airco aanzetten.
Profiteer direct van negatieve stroomprijzen met een dynamisch energiecontract
Is er een overschot aan stroom? Dan zakt de prijs voor stroom onder de nul euro en krijg je betaald om elektriciteit te verbruiken. Wil je hiervan profiteren? Dan is het dynamische energiecontract van NextEnergy een slimme keuze. Je kunt niet alleen gebruikmaken van deze uren, maar ook van de momenten waarop stroom goedkoper is. Onze klanten bespaarden hierdoor in 2023 gemiddeld bijna € 1200 op hun energierekening. Bereken direct je aanbod via de knop onderaan dit artikel.
Veelgestelde vragen over de negatieve stroomprijs
Wat gebeurt er als de stroomprijs negatief is?
Wanneer de stroomprijs negatief is, krijg je betaald om elektriciteit te verbruiken. Dit gebeurt als het stroomaanbod onverwachts veel hoger is dan de vraag. Dit is nodig om het stroomnet weer in balans te krijgen. Met een dynamisch energiecontract kun je profiteren door je energieverbruik te verschuiven naar deze momenten.
Waarom is stroom soms gratis?
Stroom is soms gratis als er een overschot aan elektriciteit is. Bijvoorbeeld tijdens zonnige of winderige dagen met veel stroomopwek en weinig vraag. Energieproducenten willen voorkomen dat het netwerk overbelast raakt en bieden stroom dan gratis aan of voor een negatieve prijs. Voor huishoudens met een dynamisch energiecontract betekent dit dat je gratis elektriciteit kunt gebruiken of zelfs betaald krijgt om stroom af te nemen.